Kambiyo senedinin ciro edilmesi yasaklanabilir mi? (03.03.2025)
Gerek keşideci gerekse cirantalar kambiyo senedi üzerine koyacakları bir kayıt ile kambiyo senedinin ciro edilmesini yasaklayabilirler. Bu durum kambiyo senedinin hukuki geçerliliğine etki doğurmaz.
Ciro yasağı senet metnine, "ciro edilemez", "ciro yasaktır", "emre yazılı değildir" gibi bir kayıt yazılması suretiyle gerçekleştirilebilir.
Senedi düzenleyenin ve cirantaların getireceği ciro yasağının etkileri farklıdır. Senedi düzenleyen ciroyu yasaklarsa, artık bu senedin ciro ile devri imkânı ortadan kalkmış olur. Bu durumda senet, tıpkı nama yazılı kıymetli evrakın devrinde olduğu gibi ancak alacağın temliki yolu ile devredilebilecektir.(TTK m.681/2)
Peki keşideci acaba neden kambiyo senedinin ciro yoluyla değil de alacağın temliki yoluyla devrini tercih eder?
Bunun en önemli sebebi, ciro yoluyla yapılan devirlerde kural olarak şahsi nitelikteki defilerin senedi ciro yoluyla sonradan devralan üçüncü kişilere karşı ileri sürülemiyor olmasıdır. (TTK m.687, m.778/1-a, m.818/1-e) Oysa alacağın temliki yoluyla yapılan devirlerde, keşideci alacağı sonradan devralan tüm üçüncü kişilere karşı şahsi nitelikteki defilerini ileri sürebilir ve bu şekilde ödemeden kaçınabilir. (TBK m.188) (Örneğin, kambiyo senedinin düzenlenmesine esas teşkil eden alım satımda malın kendisine teslim edilmediğini, eksik veya ayıplı teslim edildiğini, senet bedelini ödediği ancak senet aslını geri almadığını alacağı sonradan devralan herkese karşı ileri sürebilecektir.)
Ciro yasağının ciranta tarafından getirilmesi halinde ise senedin ciro yoluyla devri imkanı ortadan kalkmamakta, ancak senedi sonradan ciro yoluyla devralan kişiler bu yasağı koyan cirantayı sorumlu tutamamaktadırlar. (TTK m.685/2)
|